Co-a paròlla prozodîa se inténde o stùdio
de cómme a ven dîta tùtta-a frâze stàndo aténti a-i cangiaménti di soìn con
riferiménto a-o tìnbro, a l'intensitæ, a-a duâta, a l'intonaçión e a l'acénto.
E cöse ciù inportànti che sucêde into zenéize de Zêna pe vîa da prozodîa són
ste chi.
- Consonànte dógge che vêgnan sénce quànde s'atàcan a 'n'atra paròlla
perché inte sto câxo se conpòrtan cómme se fîsan
consonànte pretòniche:
bèll'òmmo → bèl'òmmo;
quéll'öxéllo →
quél'öxéllo; vàddo in létto
→ vàd'in létto.
- O cangio da poziçión de l'acénto: dôe
paròlle ["du:e pa"rolle] → doê paròlle ["dwe: pa"rolle].
- A craxi.
- I cangiaménti couzæ da-a n velâre.
- A chéita de létie.
I efètti pöi se pêuan mescciâ; prezénpio a frâze bèlla cómme o sô a vén dîta coscì: bèlla
comò-u sô ["bElla ku"mOw "su:].
Marcâ ezataménte cómme se pronónçia tùtta 'na frâze, tegnìndo cónto da prozodîa,
no l'é fàçile perché bezéugna rilevâ tùtti-i cangiaménti e non avéi dùbbi in sce
cómme vàn segnæ. D'âtra pàrte quéllo che sucêde into zenéize o sucêde inte tùtte e
léngoe e, solitaménte, o no vén marcòu.
In concluxón: e régole pe marcâ i-efètti da prozodîa gh'én: pe savéile basta segoî
e indicaçioìn e-e conescioìn riportæ chi de d'âto. Ma l'Académia a conséggia de marcâ
a prozodîa sôlo se gh'é 'n motîvo particolâre, prezénpio pe fâ notâ cómme 'n atô (dìmmo
o Marzâri ò o Gövi) o pronónçia o zenéize.
|