Académia Ligùstica do Brénno

parlémmo a nòstra léngoa

Académia Ligùstica do Brénno
 
Intrâ > Mediatêca > Tèsti > Pe Zêna e pe Sàn Zòrzo

Pe Zêna e pe Sàn Zòrzo

[ Tèsti ]

 
 

[ Dìnni a teu ] [ Lêzi i coménti ]

Mediatêca

Màppa do scîto

Dôv'én i coménti

Covertìnn-a

 

O zenéize o l’é unn-a de tànte léngoe parlæ in Ouröpa che no són 'na coroçión da léngoa naçionâle: pe quésto són dîte léngoe regionâli minoritâie. L'é da-o 1998 (mìlle neuveçénto novànt'éutto) che i vàrri stâti ouropêi doviéivan protézile, ma fìnn-a a sto pónto chi, l'Itàlia a non l'à fæto pròpio in bèllo nìnte!

Bezéugna dónque che s'adescémmo niâtri, che a ciantémmo li de stâ in òçio a zinzanâ co-i nòstri vìççi! O zenéize o l'à bezéugno de niâtri e niâtri dêvimo rispónde a-a ciamâta. Cöse se peu fâ? Intànto poriêscimo dâghe in tàggio a-e goære in sce cómme scrîve o zenéize. Sàiva bèllo métise d'acòrdio in sce ’na grafîa ùnica che poriêscimo ciamâ: grafîa ofiçiâ.

Pöi studiâ de iniçiatîve pe rilanciâ a nòstra léngoa, a nòstra stöia e e nòstre tradiçioìn.

Magâra aregordâ che i féodi inperiâli són sénpre stæti rispêtæ da-a Repùblica de Zêna, òpû che i bonægia pagàvan pe avéi o mogógno lìbero... Ò fòscia atrovâ o sæximo antîgo in dîti cómme: l'é mêgio ónze che dózze.

De segûo no sèrve a nìnte stâ asetæ in sce 'n scæn, ségge ànche a Pòrtofìn, neotrâli, a védde o zenéize naofragâ, sensa goìdda, pensàndo de êse boìn zenéixi sólo perché n'é câo amiâ quàrche fotografîa da vêgia Zêna ascordâ inte quàrche àlbon de famìggia alugòu lazù, inte 'n cànto da câza.

E amiæ: qualónque idêa a l’é bónna! Sèrv'asæ bacaiâ de contìnoo, inscinoâ che nisciùn fa nìnte e restâ li cómme in cöso aloòu! A fonçión de ògnidùn de niâtri a l'é quélla de òfrî o seu ténpo (ne bàsta in stisinìn, ànche 'na vòtta a-o méize) da dedicâ a-a diféiza da nòstra bèlla e antîga parlâ. Chi l'é aotô ch’o scrîva: saiàn cöse preçiôze! Chi l'é atô ch'o réçite: o saiâ in dón do Segnô! Chi sa balâ ch'o bàlle i nòstri bàlli de 'na vòtta.

Nisciùn dùbio! Nìnte dùbbi! Bàsta catîvi conséggi! Bezéugna indirisâ a nòstra açión a-o sarvaménto da nòstra coltûa. E, co-o môro bón, mostrâ a-i figeu d'ancheu cös'a l'êa Zêna e cös'a peu tórna tornâ a êse. E sémmo che sémmo boìn a fâlo!

Alêgri!

ALB
http://www.zeneize.net

Pigiòu da-o Gazzettino Sampierdarenese Anno XXXVI - N. 4, 30 d'arvî do 2008

[ in çimma da pàgina ]

Dìnni a teu

Nomiâgio:
Stàggo a:
E-Mail:
O mæ scîto
Internet:
Coménto (no ciù de 1000 caràteri)

   

Nòtta: o coménto o saiâ publicòu, o ciù fîto poscìbile, dòppo ch'o l'é stæto controlòu.

[ in çimma da pàgina ]

àn dîto a seu
20/03/2019 - 07:37
ALB, Zêna
"E sémmo che sémmo boìn a fâlo" o se tradûe coscì: e sappiamo che siamo capaci di farlo.
Capîo o scignificâto, l'é òua cæo che o 'che' a l'é 'na congionçión.
A scritûa a va ciutòsto bén, ma va scrito: dî (dire, a prìmma vòtta o l'é scrîto sénsa l'acénto in sciâ 'i'), adêuviòu (co-i doî acénti), paròlla (o són [O] o se màrca de lóngo: ò cùrto, ö lóngo). Pöi mi diæ "into testo" e no "in sciô testo".
20/03/2019 - 07:37
Gioanin,
Me poei di pe piaxei a traduçion da esprescion "e sémmo che sémmo" ch'ei adeuviou in sciô testo? Quæ fonçión a l'à chi a parolla "che"?

Me poriêsci anche dî se ò fæto di eroî?

Graçie e scignoria!
10/10/2014 - 16:37
ALB, Zêna
Pe órdine. In sciâ "O" de Ouröpa no ghe va d'acénto perché, cómme gh'é scrîto chi, in sciô ditóngo àtono "ou" o no ghe va.
In quànto a "eoropêi" quélla a l'é 'n svìsta ch'émmo corètto.
10/10/2014 - 16:37
Gianni Orengo, San Pè Ænn-a
Fòscia no me son spiegòu bén. Donca a "O" de Òuröpa a và con l'acénto che into tèsto o no gh'è. Ho scrîto a mæ oservaçion percöse, quarche rîga de sotta, lezéndo "eoropêi" me ghe pàiva 'na contradiçion. Ma pòsso avéi falîo! Graçie pe a vòstra atençion e scignorîa!
08/10/2014 - 22:25
ALB, Zêna
A grafîa ofiçiâ a l'é nasciûa pe poéi scrîve cómme se pàrla pe no pèrde e vàrie pronónçie. Dæto che niâtri dìmmo, cómme dîva i vêgi, Ouröpa, coscì scrivémmo. Se voscià sciâ scrîve Eoröpa voriâ dî che sciâ dîxe "E" e no "O".
08/10/2014 - 22:25
Gianni Orengo, San Pé D'Ænn-a
Me son subito inciastròu inta primma rîga do tèsto: Ouröpa? No l'éa mégio scrîve Eoröpa? Graçie e scignorîa!
09/07/2013 - 21:34
ALB, Zêna
E divèrse ipòtexi in sce l'òrìgine do nómme Zêna (Ianua a l'é a mêno acreditâ) se pêuan trovâ, prezénpio chi. A paròlla Zêna pöi a percôre a stràdda de tànte âtre paròlle: o són [dZ] o vegne [z] (bàsta pensâ a "gengiva" ch'a vêgne zenzîa) e se pèrde quàrche létia drénto a-a paròlla.
09/07/2013 - 11:25
Davide, Zêna
Mi piacerebbe conoscere l'origine della parola "Zêna".
L'italiano, Genova, lo deve al latino, Ianua; ma il genovese, Zêna, a chi lo deve, non lo so proprio.
25/01/2013 - 22:37
cutte, Mignenegu
Persunalmente preferisciu questu metudu de scritua, devu lmpara a scrive megiu.
28/03/2012 - 10:52
Antonella Cama, Zena
Mi sun 'na guidda turistica, e da tanto me piaxieiva offri ai zeneixi de vixite 'n ta nostra lengua, in po pe mostra a-e gente che ghemmo di tesori e nu ghe femmo caxo (e ghe in muggio de foresti che vegnan apposta pe veddili!), e in po pe serca de fa ancon vive 'na lengua che stemmo perdindo... amie o scito www.exploregenova.com, ve aspeto!
05/05/2010 - 10:05
ALB, Zêna
A profesoréssa Giulia Petracco Sicardi a scrîve:
«sviluppo semantico dell'it. magone 'gozzo, ventriglio' (e questo da una base germanica mago, cfr. ted. Magen 'stomaco'), che si estende ad altri dialetti italiani settentrionali, dal piemontese al veneto.»
04/05/2010 - 12:07
Primo Luigi, Sestri a Ponente
Cume a nasce a poula MAGUN.
Ve ringrasiu avanti tuttu.
Luigi
12/02/2009 - 15:02
Mauro Cappelli, Bousanaeo
Parolle sante.Ve mandio na poexia.Ma scuseme pe cumme scrivu.
15/05/2008 - 21:54
ALB, Zêna
Niâtri e noiâtri vàn bén tùtt'i doî.
Pe a ditongaçión ràpida, o grùppo italiàn "eu", che, inta grafîa ofiçiâ, o se scrîve "eo" de spésso o vêgne dito [Ow] e [O:], basta pensâ a-a pòula òutobo ["Owtubu], "autobus" in italiàn. Dæto che a grafîa ofiçiâ a regìstra cómme se pronónçia, écco o perché da grafîa òuröpa.
Dónque, ciù çitadìn, òpû dónca, viâxo ma ciù de fêua de Zêna, vàn bén tùtt'i doî.
dùbio! No gh'é dùbio! Bàsta lêze a seçión in scê consonànte dógge. Comónque a grafîa dùbbio a l'é consentîa.
Graçie! Scrîvine ancón!
15/05/2008 - 20:12
Filippo Noceti, A Særa
Perchè niatri e no noiatri?
Òuröpa? Me pâ un pò feua da-o bolacco
dónque o donca?
dùbio o dubbio?

Molto bello o scito. Peccòu che no s'agge mai na rispòsta.

[ in çimma da pàgina ]